Tanrýça inancý öyle eski bir inanýþ ki, ne kadar geriye gittiðini söylemekte tarihçiler de zorlanýyor. þžaþýrtýcý olan ise bu inancýn ve tapýnmanýn gitgide artarak günümüzde yeniden kýpýrdanmasý ve kendine yabana atýlmayacak denli çok sayýda yandaþ bulmasý.

Aslýnda þaþýrmamak gerek, yaþadýðýmýz modern çaðda iktidar savaþlarý ve þiddet azalacaðýna artarken, barýþ ve hoþgörü telkin eden tek Tanrýlý dinlerin bizzat kendileri savaþlara sebep olurken insanlarýn içinde yaþadýklarý çaðýn dini deðerlerine sýrt çevirmesini bir “geliþme” olarak görmek dahi mümkün.

Tanrý ve Tanrýçalarýn pek çoðuna birden inanmanýn mümkün olduðu bir inanýþ þekli olan Paganizm, daha doðru bir ifadeyle; kökenleri dünyanýn kadim doða dinlerine uzanan ruhsal bir yaþam tarzý. Doðanýn kutsallýðýný kutluyorlar ve her þeyde varolan ilahiliðe -evrenin içinden akan ve hem görülebilen hem de görülemeyen bilinemez tine- saygý duyuyorlar. Paganizmin içinde de çok çeþitli gelenekler var. Herkesin eþsiz olduðuna, maneviyatýný kendi özünün iç sesi uyarýnca bulmasý gerektiðine inanýyorlar. Bu içtenlikte olan tüm inançlara saygý duyuyor, misyonerliðe karþý çýkýyor ve insanlarý kendi inançlarýna döndürmeye çalýþmýyorlar. Diðer inançlar ve genel olarak toplumdan tek beklentileri tolerans.

Özgür düþünce, yaratýcý imgelem ve insanlarýn pratik yaratýcý zekâsýný destekliyorlar, çünkü yaþamýn doðal dünyanýn ritmiyle uyum içinde sürmesinde bunlarýn temel bir rol üstlendiklerine inanýyorlar. Doðal döngüler ile uyum saðlamak için ritüelleri var; sýklýkla mevsimlerin dönüm zamanlarýnda, ay ve güneþin safhalarýnda ve yaþamlarýnýn dönüm noktalarýnda gerçekleþtiriyorlar.

Tanrýça Hekate'nin Pagan inanýþýndaki yeri ne?

Bu soruyu Pagan Federasyonunun Türkiye'deki www.tr.paganfederation.org isimli internet sitesi aracýlýðýyla ulaþtýðýmýz Atheneris lakaplý baþkanýna sorduk:

“Hekate'yi bilmeyen veya zamanýnda okuyup araþtýrmamýþ pagan yoktur diyebiliriz. Sevilen tanrýçalardandýr. Her tanrýça gibi önemli elbette, ama diðerlerinden daha önemlidir denemez. Bugünkü modern paganizmde Hekate özellikle batýda oldukça dikkat çekti; ortaçaðdan kalan etkiler, Sheakspeare'in Macbeth'inde görülmesi, (Macbeth'de üç cadý görülmektedir, bu cadýlar Hekate'nin üçlü formuna yorulur) küçük hatta önemsiz görünen ayrýntýlar bunlar fakat batý kültüründe bugüne dek iz býrakmýþlar. Paganizm günümüzde raðbet görmeye baþlayýnca da Hekate yeniden önemli bir tanrýça haline geldi.

Hekate'nin büyüyle bu kadar iliþkilendirilmesini de gene bu modern ilgiye borçluyuz. Eskiden tanrýçanýn üç yüzü de onurlandýrýlýrdý, oysa bugün genel geçerde sadece yaþlý bilge kadýn hali göz önüne alýnýyor. Yine de inisiyatik uygulamalarda eðitim ve uygulama daha farklýdýr. Ýlk tapýldýðýnda bu kadar bilinçaltýyla özdeþleþtirilmiyordu, daha çok dünyevi, yaþamla iliþkiliydi; doðuma yardým eden, yaþam veren, doðum-yaþam-ölüm veya çýraklýk-kalfalýk-ustalýk üçlemelerinde olduðu gibi.”

- Yani o zaman Tanrýça yaþamla daha çok ilgiliydi çünkü o zamanki koþullarda hayat daha deðerliydi, oysa þimdi insan yaþamý deðersizleþti, denilebilir mi?

“Bence hayatýn deðeri söz konusu deðil. Hayat ve ölüm döngüsü eskiden nasýlsa þimdi de ayný þekilde devam ediyor, eminim ki hayat her dönem ve koþulda önemliydi. Bunun tanrýçalarýn yaþamdan çýkarýlmasýyla iliþkisi var. Eskiden tanrýçalar ve onun þahsýnda kadýnlar kutsaldý, yaþam veriyorlardý. Sonra tek tanrýlý dinlerin de geliþimiyle birlikte doðum veren-yaþam veren kadýn deðil, erkek oldu. Tek tanrýlý dinler dünyevi-semavi ikiliðini ve bunun sonucunda iyi-kötüyü ayrýþtýrýp kutuplaþtýrdýlar. Pagan inançlarýnda bu yoktur.

Cennet ortaya çýkarýlýp bu dünya kötülendikçe yaþam veren kadýn da eninde sonunda cadý oldu, Adem'i kandýran günahkâr Havva oldu. Oysa pagan dinlerde mutlak iyi-kötü ayrýmý olmadýðý gibi mutlak yaþam-ölüm ayrýmý da yoktur.”

-Kimileri Hekate'yi tehlikeli ve insanlara kötülük yapan bir Tanrýça olarak tanýmlýyorlar. Bu doðru mu?

“Hekate hakkýnda çok þey yazýlýp çizilir ki çoðu da yanlýþtýr. Günümüzde orijinaliyle alakasý olmayan bambaþka bir Hekate imgesi yaratýldý gibi, ki bu pagan dinleri takip edenler için aslýnda biraz acýklý çünkü kökenden uzaklaþýldýðýný gösteriyor.

Tanrýçanýn ilk formuyla çalýþmak bugün bildiðimiz halinden oldukça farklý yerlere götürür insaný. O yüzden ezoterik olarak çalýþacak kiþinin tüm bu yönleri bilmesi ve tanýmasý gereklidir, yoksa bilgisizlik her türlü konuda olduðu gibi bunda da büyük bir engel ve tehlikedir. Hekate'nin sembollerini hatýrlayalým,ellerindeki meþaleyi, meþaleler bunu anlatýr. Hekate geç dönemde kavþaklarýn tanrýçasýydý, yol aðýzlarýnýn... Hekate elinde meþalelerle geçiþte, eþikte durur, kapýyý koruyandýr. Bilinçaltýna, þuurötesine geçen eþikte durur, kiþiye yol gösterir. Ancak ruhsal olarak kiþi buna hazýr deðilse, bilgisi azsa veya egosu üstün gelmiþ, kiþisel çýkara düþmüþse ayný yol gösterici ýþýk ve ateþ bu sefer tüketici ve yok edicidir. Burada bilinçaltý bilinç alanýný ele geçirir, psikopatolojide Jungcu tabirle þiþme denilen olgu ortaya çýkar. Amaç bilinçlenmek, farkýna varmakken sonuç bilinçaltýnýn imgelerinde kaybolmaktýr.”

Cadýlýk ve Hekate

Hekate'nin ilk tapýnýldýðý zamanlardaki yaþam veren, yaþamlarýnýn önemli karar noktalarýnda insanlarýn doðru karar vermelerine yardýmcý olan ýþýk saçan, yol gösteren kiþiliði, toplumdaki düþünce ve inanç sistemlerinin deðiþimiyle farklýlaþýr. Gitgide karanlýklarýn, sihir ve cinlerin, yer altý dünyasýnýn yaþlý büyücüsü ve þeytanla iþbirliði yapan cadýlarýn tanrýçasý kimliðine bürünür. Bunda anaerkil toplum deðerlerinin babaerkil deðerlere dönüþmesinin bir payý var mý, ayrýca tartýþmak gerek.

Atheneris'e þeytan ve kara büyüyü sorduk:

“þžeytan tek tanrýlý dinlerin getirdiði mutlak iyi - mutlak kötü düalizminin bir ürünüdür. Wicca ve Pagan inanç sisteminde yer almaz. Wicca'da kiþi kendi eylemlerinden bizzat sorumludur ve 'kötülük' yada 'iyilik' insana özgü olgulardýr, tanrýlara veya baþka varlýklara ait deðil. Kaldý ki kimse bireyi isteði ve iradesi dýþýnda bir eylemde bulunmaya zorlayamaz.

Karanlýk ve ölümle ilgili çeþitli gizemler de yanlýþ olarak gene bu düalist düzlemde tartýþýlmaktadýr. Karanlýk sembol olarak bilinçaltýný - analitik psikolojinin tanýmýyla gölgeyi, kolektif ve bireysel bilinçaltýný - yoksulluðu ve boþluðu, ilksel ve ezeli evreni temsil eder. Ezoterik gelenekte kiþinin bununla yüzleþmesi ve tanýmasý, uzlaþmasý gerekir ve öðretilerin ileri aþamasý bunun üzerine yoðunlaþan çalýþmalar içerir.

Gelelim kara büyüye. Büyü Aleister Crowley'in mükemmel tanýmýyla 'irade doðrultusunda deðiþiklik yaratmanýn sanatýdýr'. Dolayýsýyla irade doðrultusunda odaklanan enerjinin de rengi yoktur. Sadece uygulayýcýnýn kendisi görece iyi yada kötü olabilir.”

Kimseye zarar vermedikçe istediðini yap.

Ýyi yada kötü yaptýðýn her þey üç misliyle sana geri dönecektir.

Pek çoðumuzun yalnýzca bir maskeli balo kýyafeti veya tatilde izlediðimiz bir animasyon gösterisi kahramaný gibi algýladýðýmýz cadýlar ve cadýlýk, modernize olmuþ bir þekilde yeniden karþýmýza çýkýyor. Üstelik pirleri de Hekate.

Her yýl Ýngiltere'de ve dünyanýn pek çok yerinde düzenlenen Witchfest organizasyonlarýna binlerce kiþi katýlýyor. Bu festivallerde konuþmalar yapýlýyor, müzikler dinleniliyor.

Ýngiltere'de “Hekate'nin Kalbi” isimli topluluðun kurucusu, ülkemizde de yayýnlanan “Cadýnýn Mutfaðý” adlý kitabýn yazarý Kate West, kendini çaðdaþ cadý ilan edenlerden. Yazar “Artemis'in Çocuklarý” isimli bir baþka topluluðun da üyesi.

“Býrakýn büyü yaþam bulsun” diyor ve bakýn cadýlar ve cadýlýkla ilgili neler söylüyor:

“Cadýlýk sanatýnýn ne olduðunu merak ediyorsanýz, bizim geleneðimizi anlamayan ve anlamak için de herhangi bir çaba göstermek istemeyen insanlarýn söylemlerinden oluþan ön yargýlarýnýzý bir kenara býrakýn. Cadýlýðýn günümüzde de canlý bir þekilde varlýðýný sürdüren ve en az geçmiþ çaðlardaki kadar çok uygulayýcýsý olan bir inanç sistemi olduðunu göz ardý etmeyin.

Bizler, kutsal olanýn hem diþi hem de erkek olduðuna inanýrýz. Bu ikisinin eþit ve dengede olduðuna inanýr, yaþamlarýmýzda ve kendi içimizde bunun dengesini kurmaya çalýþýrýz. Hem Tanrý'ya hem Tanrýça'ya inanýr, kiþisel ihtiyaçlara göre Tanrýça'yý Ýsis, Astarte yada Hekate gibi adlarla, Tanrý'yý Osiris, Pan veya Herne gibi adlarla isimlendiririz. Bunu anlamak için Kutsal olanýn sonsuz yüze sahip olan aynadan bir küre olduðunu, her bir yüzün farklý bir kimliði yansýttýðýný ama tamamýnýn kutsal olduðunu düþünün.

Çalýþmalarýmýzda faydalandýðýmýz hava, ateþ, su, toprak ve ruh elementleri doðada çevremizi sararken ayný zamanda içimizde de yer alýrlar: Hava; düþüncelerimiz, ateþ; tutku ve isteklerimiz, su; duygularýmýz, toprak; bedenimiz ve ruh; iç benliðimizdir. Bunlar büyü yaparken faydalandýðýmýz enerjilerdir.

Büyü, irade gücüyle deðiþiklik yapma becerisidir. Büyü yaparken 'kimseye zarar vermedikçe istediðini yap' ve 'iyi yada kötü yaptýðýn her þey üç misliyle sana geri dönecektir' kurallarýna baðlý kalýrýz.”

Pek çok çoðumuz Hekate ismine, hatta Bodrum'da yaþayan bizler yaný baþýmýzda Lagina'daki tapýnaðýnýn varlýðýna, bölgemizde çok eskilere uzanan bir inanýþý ve kültü olduðu bilgisine aþina deðiliz, bu bir gerçek. Oysa yazýmýza geri dönüp baktýðýmýzda, bizden çok uzaktaki insanlarýn Hekate ile ilgilendiklerini, uðraþlarýna konu edindiklerini görmekteyiz...

Elle tutulur, gözle görülür bir Hekate tapýnaðý hemen yanýbaþýmýzda... Her yöreden çýkan onlarca Hekate heykelcikleri bugün çevremizi ve müzelerimizi doldurmakta... Turizm ve kültürel mirasýmýzý koruma adýna yapýlacak çok þey olsa gerek...